ترکشن یا کشش یک روش درمانی موثر در بسیاری از موارد دیسکوپاتی و اسپاسم های عضلانی ناحیه کمر و گردن می باشد. ترکشن عبارت است از اعمال یک نیروی مکانیکی روی بدن به منظور جداسازی سطوح مفصلی و کشش بافت نرم اطراف مفاصل.
واژه‌ی ترکشن به استفاده از وزنه‌ها و نیروهای دیگر برای درمان اختلالات اسکلتی و عضلانی، اعصاب تحت فشار ، آسیب مفاصل، مهره‌ها، عضلات و رباط‌ها از طریق کشش عضلات و رباط‌ها و افزایش فضای بین مهره‌ای اطلاق میشود.
ترکشن یا همان کشش ستون فقرات، یکی از روشهای ویژهی درمانهای فیزیکی است که در آن با اعمال نیرو به دو استخوان متصل به هم، باعث میشود تا دو استخوان کمی از هم فاصله گرفته و فضای بیشتری بین آنها ایجاد شود. استفاده از این روش در ستون فقرات افراد، باعث میشود تا فشار روی دیسکها و شاخه های عصبی کاهش یافته و در نهایت انحرافات یا نیمه در رفتگیهای ستون فقرات بیمار، در راستای صحیح خود قرار گیرند.
یک تصور رایج این است که ترکشن و کشش باعث ایجاد فاصله بین مهره ها در ستون فقرات شده و در نتیجه این فاصله نوعی خلا به وجود می آید که سبب بازگشتن دیسک بیرون زده به محل اصلی خود میشود. اما در واقع این تصور کاملا اشتباه است. باز شدن ستون فقرات با استفاده از ترکشن به این معنی نیست که مهره ها با اعمال نیرو از هم فاصله میگیرند. زیرا برای جدا کردن مهره ها از هم به نیروی بسیار زیادی نیاز است که در صورت اعمال، قبل از جدا کردن مهره ها از هم باعث از هم گسستگی تمامی اجزا بدن می شود.
در حقیقت کشش ستون فقرات باعث کاهش اسپاسم عضلانی، افزایش فاصله در مفاصل بین زایده های خلفی مهره ها و در نتیجه بیشتر شدن فضای سوراخ های بین مهره ای که محل عبور ریشه های عصبی هستند می شود. با این توضیح ترکشن میتواند به بهبودی بیماریهای مختلفی کمک کند که از جمله آنها میتوان به گیرافتادگی اعصاب، علایم فتق دیسکهای کمر، بیماریهای از بین برنده دیسک و بسیاری از بیماریهای دیگر اشاره کرد.
در ترکشن، نیروهای کششی به شکل پیوسته یا متناوب، روی ستون فقرات بیمار اعمال میشوند. واردشدن این نیرو، آثاری همچون کشش بافتهای نرمِ پیرامون ستون فقرات (لیگامانها و عضلات)، جداسازی سطوح مفصلی، کاهش فشارِ واردآمده روی ریشه های عصبی، کاهش تنش عضلانی، آرامسازی عضلات ستون فقرات و … را در پی خواهد داشت.
ترکشن ممکن است برای کاهش یا تسکین فشار دائمی بر روی برخی گروه‌های عضلانی یا قسمت‌هایی از اسکلت ناشی از فعالیتهای معمول روزمره یا آسیب‌دیدگی و بیماری مفید باشد. برای بیمارانی که وضعیت آنها ناشی از مشکلات ستون فقرات، گرفتگی عضلات، فشار بیشتر یا کمتر از حد مطلوب بر عضلات و مفاصل و آسیب‌دیدگی‌های جزئی است، ترکشن ممکن است به تسکین کوتاه مدت درد (بخصوص برای بیماران مبتلا به درد سیاتیک)، افزایش جریان عروقی یا لنفاوی، افزایش توان عضلانی (برای انعطاف‌پذیری و قدرت) و تعادل بیانجامد.
ترکشن به دو صورت دستی و مکانیکی انجام می پذیرد:
-
ترکشن دستی
ترکشن دستی هنگامی است که فیزیوتراپیست از دست‌های خود برای کشش اندام‌ها استفاده میکند در این روش از تکنیک کشیدن با نیروی ملایم به منظور کشش ستون فقرات انجام میشود و از این طریق باعث کاهش درد، افزایش جریان خون و بهبود راستای مهره‌های ستون فقرات بر روی هم میشود.و در نتیجه فشار موجود در ناحیه آسیب‌دیده بدن را به آرامی و ملایمت برطرف میکند. این تکنیک با زور و فشار انجام نمی‌شود، چراکه نباید به جای تسکین درد باعث به وجود آمدن درد شود و حتما باید توسط فیزیوتراپیست متخصص انجام شود.ترکشن دستی بر روی منطقه گردنی ستون فقرات، شامل ۷ مهره ابتدایی ستون فقرات زیر استخوان جمجمه متمرکز میباشد و در منطقه کمری روی مهره های انتهایی ستون فقرات اعمال میشود.
-
ترکشن مکانیکی
در ترکشن مکانیکی بیمار روی تخت مخصوص به پشت دراز میکشد. برای کشش ستون فقرات گردنی استرپهای مخصوص پس سر و چانه بیمار را در بر میگیرد و به دستگاه ترکشن متصل میشود تا نیروی کششی از طریق آن به ستون فقرات گردنی اعمال شود.
برای کشش در ناحیه کمر استرپ های مخصوص بالاتر و پایینتر از ستون فقرات کمری بسته میشود تا بیمار را در وضعیت مناسب تثبیت کند. با توجه به اینکه تخت چند قطعه ای است و قطعات نسبت به هم قابلیت جابجایی دارند، اعمال نیرو به یک طرف و ثبات طرف دیگر و در نتیجه حرکت قطعات تخت نسبت به هم سبب ایجاد نیروی کشش در محل ستون فقرات کمری می گردد.
فیزیوتراپیست میتواند با توجه به شرایط بیمار از کشش نوع پیوسته (که در یک زمان مشخص یک کشش ممتد را ایجاد میکند) و یا متناوب (که کشش در لحظاتی اعمال میشود و در لحطاتی رها میگردد) استفاده کند.
میزان نیروی لازم جهت کشش با توجه به نوع بیماری، شرایط عمومی بیمار و البته وزن او تعیین میشود.
موارد کاربرد
- استئوآرتریت
- اسپاسم عضلانی
- فتق دیسک
- درگیری عصب سیاتیک
- کمر درد
- کوتاهی عضلات
- خشکی مفصل
- فشار بر روی ریشه های عصبی
- بیماریهای تخریبی دیسک
- هایپوموبیلیتی (Hypomobility)یا محدودیت حرکتی مهره ها
- اسکولیوز، هیپر کیفوز (قوز کمر) و سندرم خمیدگی به جلو
موارد عدم کاربرد
- زنان باردار
- بیماران مبتلا به بیماریهای جدی استخوانی مانند پوکی استخوان
- استئومیلیت
- سرطان استخوان
- بیماری قلبی
- چاقی مفرط
- آنوریسم آئورت شکمی
- آسیب شدید عصبی
- شکستگی‌های یا بیماریهای ستون فقرات
- وجود ایمپلنت فلزی درون ستون فقرات
- هایپرموبیلیتی (Hypermobility) یا آزادی بیش از حرکت مهره ها
* این نوع درمان باید تنها پس از معاینات و تشخیص دقیق بیماری و شدت آن در نظر گرفته شود و برای تضمین بی‌خطر و موثر بودن باید بصورت حرفه‌ای تحت نظارت قرار گیرد.
مدت درمان
در استفاده از ترکشن و کشش ستون فقرات، بسته به نوع و شدت بیماری و تشخیص فیزیوتراپیست معالج، طول مدت درمان برای هر فرد متفاوت است و در جلسه ارزیابی قبل از شروع درمان فیزیکی مشخص میشود.
برخی بیماران به زمان اندکی برای درمان به روش ترکشن ستون فقرات و برخی دیگر به زمان طولانی تری نیاز دارند. جلسات درمانی شامل درمانهای فیزیکی دیگر نیز میشود. زمان کشش میتواند بین ۱۰ تا ۴۵ دقیقه طول بکشد. تناوب درمانهای فیزیکی ممکن است کم یا زیاد شود که به پاسخ بیمار به اقدامات درمانی بستگی دارد.
عوارض جانبی
کشش ستون فقرات یا ترکشن عوارض دراز مدت به همراه ندارد. ممکن است برخی عوارض جانبی در زمان یا پس از درمان مشاهده شود. بسیاری از بیماران پس از درمان، اسپاسم عضلانی دارند و برخی در ناحیه ی تحت درمان، درد احساس می کنند. فیزیوتراپیست تشخیص می دهد که آیا انجام این روش ارزش تاثیرات بالقوه در برابر خطرات آن را دارد یا نه.
نتایج
ترکشن، اغلب به عنوان روش درمانی مکمل برای بیماران مورد استفاده قرار میگیرد و با کمک سایر درمانهایی که در طول فیزیوتراپی انجام میشود، نتایج خوبی به همراه داشته است.
با وجود آنکه هر بیمار شرایط خاص خود را دارد و هیچ پزشکی نمی‌تواند موفقیت این درمان را به طور قطعی تضمین کند، اما نتایج مطالعات بالینی نشان می‌دهد که این روش در درمان ۸۶% از بیماران موفق عمل کرده است.
این روش درمانی با کاهش درد ، قرارگیری صحیح ستون فقرات و کاهش فشار موجود بر روی مفاصل ، باعث میشود تا فرد حرکات و فعالیتهای روزانه خود را بهتر انجام داده و روند بهبودی بیماری را تسریع ببخشد.
مقالات علمی فیزیوتراپی هروی
پیج اینستاگرام فیزیوتراپی هروی