آب درمانی (Aquatic Therapy)

آب درمانی (Aquatic Therapy)

آب درمانی یا استخر درمانی شامل یک برنامه تمرینی است که در آب انجام می شود. آب درمانی بدون تردید یکی از بهترین روش های درمانی برای اکثر افرادی است که مشکلات استخوانی دارند. امروزه پزشکان تاکید زیادی بر استفاده از این روش برای افراد مختلف از ورزشکاران گرفته تا افراد مسن دارند. آب درمانی با استفاده از خواص فیزیکی آب به بهبود عملکرد بیمار کمک می کند.

در آب درمانی از خواص حرارتی و مکانیکی آب برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. این روش درمانی از طریق واکنش بدن به فشار ناشی از آب، به محرک‌های گرم و سرد، به تاثیرات مثبت خود آب، ماندن طولانی در آب گرم، کاهش حساسیت بدن به درد و بهبود جریان خون صورت می‌گیرد.

 

  • خواص مکانیکی آب

خاصیت شناوری:

خاصیت شناوری آب بیشتر وزن بدن را تحمل می‌کند بنابراین فشار ناچیزی روی مفاصل زانو یا هر کدام از مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن وارد می‌شود. در واقع این خاصیت باعث کاهش میزان تحمل وزن می شود . این جنبه از آب درمانی به خصوص برای بیماران مبتلا به آرتروز، شکستگی استخوان یا افرادی که اضافه وزن دارند مفید است. با کاهش میزان فشار وارد بر مفاصل، انجام تمرینات ساده تر و کمتر دردناک است. بطور مثال راه رفتن در استخر به علت خاصیت شناوری برای مفاصل آسان‌تر خواهد بود.

فشار هیدرواستاتیک:

ورزش های آبی شیوه بسیار سودمندی برای حفظ و تقویت عملکرد قلب و ریه باشند. فشاری که آب بر بدن وارد می‌کند موجب بهبود جریان خون عضلات، کاهش تورم و بهبود حس عمقی مفاصل می شود.

یکی از عوامل آسیب پذیری زانو کمبود اطلاعات حس عمقی دریافتی و کمبود پایداری مکانیکی مفصل زانو است. گیرنده های عضله و مفصل عمده ترین منابع تامین کننده حس عمقی مفصل زانو هستند. در بیماران مبتلا به آرتریت زانو ضعف عضلانی، پارگی رباط  و شلی مفصلی موجب اختلال حس عمقی می شوند. فشار هیدرواستاتیک نیروهای عمود بر سطح بدن ایجاد می کند و این امر باعث افزایش حس عمقی مفاصل در بیمار می شود.

مقاومت آب:

آب به واسطه اصطکاک کمی که دارد مقاومت ایجاد می کند و به این ترتیب در حالی که خطر آسیب دیدگی بیشتر را بواسطه فقدان تعادل کاهش می دهد امکان تقویت و تاثیرگذاری بر آسیب دیدگی را فراهم می نماید.به دلیل خواص مقاومتی آب، عضلات برای حرکت در آب باید سخت‌تر از زمانی که روی زمین هستید کار کنند. این امر موجب افزایش فعالیت عضلات بدون وارد کردن فشار اضافه بر آنها می‌گردد. هرچه عضلات بزرگ‌تر (پاها و دست‌ها) سخت‌تر به کار گرفته شوند، قلب و ریه‌ها نیز باید بیشتر کار کنند تا اکسیژن لازم برای آنها را تامین نمایند. ورزش زیر آب امکان انجام تمرین هوازی با شدت بالا که برای زانو و مفاصل راحت‌تر است را فراهم می‌کند.

  • خواص حرارتی آب

هیدرو تراپی با آب گرم علاوه‌ بر این‌ که موجب تسکین و آرامش بدن می‌شود فعالیت ارگان‌های داخلی بدن را نیز کاهش می دهد. هیدرو تراپی با آب سرد نیز موجب جوان‌سازی، تحریک و افزایش فعالیت‌های اندام‌های داخلی بدن می‌شود.

ورزش‌های آبی جهت شل کردن عضلات و افزایش دامنه‌ی حرکتی اغلب در استخرهای با آب گرم‌تر انجام می‌گیرند. ورزش در آب گرم سبب افزایش گردش خون شده که به کاهش درد و شل کردن عضلات و مفاصل خشک کمک می‌کند و در نتیجه انجام ورزش آسان‌تر می‌شود. ورزش‌های هوازی با شدت بالاتر در آب خنک‌تر انجام می‌شوند تا از گرم شدن بیش از حد بدن جلوگیری شود.

فوائد آب درمانی

  • تسکین درد
  • کاهش گرفتگی عضله
  • افزایش دامنه‌ی حرکتی مفصل
  • تقویت عضلات سطحی و عمقی
  • افزایش گردش خون
  • بهبود تعادل و هماهنگی
  • بازیابی عضلات فلج شده
  • امکان انجام حرکات اصلاحی متنوع برای افراد مختلف در هر سن و جنسیتی
  • پیشگیری از ایجاد انحراف در ستون فقرات و مشکلات ناشی از آن مانند دیسک کمر

موارد کاربرد

این روش بخصوص در مواردی سودمند است که بواسطه شدت درد کمر، کاهش تراکم استخوانی، ناتوانی یا دیگرعوامل انجام یک برنامه تمرینات بر روی زمین امکان پذیر نباشد. آب درمانی بخصوص در موارد زیرمفید است:

  • افراد دچار ضایعه نخاعی
  • آرتروز و روماتیسم زانو
  • آسیب های زانو
  • پوکی استخوان پیشرفته (آب درمانی تاثیری در جلوگیری از پیشرفت پوکی استخوان ندارد اما به بیمار اجازه میدهد با ریسک کمتری عضلات خود را تقویت کند.)
  • کشیدگی یا پارگی عضله
  • کمر درد
  • درد مفاصل
  • بیماری‌های نورولوژیکی مانند دیستروفی عضلانی، فلج مغزی، ام اس، بیماری پارکینسون

 

موارد منع استفاده

در برخی شرایط خاص آب‌درمانی توصیه نمی‌شود.

  • تب
  • عفونت
  •  بیماری قلبی- افزایش جریان خون ممکن است موجب فشار روی قلب شود.
  • فشار خون بالا
  • بی اختیاری ادرار
  • سرطان
  • خونریزی

با وجود اینکه آب درمانی خواص بسیار زیادی دارد اما ضروری است که پیش از شروع آن با یک فیزیوتراپیست مجرب مشورت کنید.

 

مقالات علمی فیزیوتراپی هروی

پیج اینستاگرام فیزیوتراپی هروی

دیدگاه(۲)

  1. امیر
    آذر ۱۲, ۱۴۰۰ \ق٫ظ\۳۰ ۱:۲۸ ق٫ظ

    ممنون از اطلاعات خوبتون موفق باشیدhttps://soland.ir

    • hgoudarzi
      آذر ۱۳, ۱۴۰۰ \ب٫ظ\۳۰ ۵:۵۵ ب٫ظ

      درود برشما دوست عزیز
      خوشحالیم که مطالب براتون مفید بوده.

پیام بگذارید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.