سندرم دکرون مچ دست از بیماری های نسبتا شایع مچ دست است. تنوسینویت دکرون ،حالت دردناکی است که تاندونهای سمت انگشت شست در ناحیه مچ دست را درگیر می کند.
در بیماری دکرون مچ دست، غلاف سینوویال اطراف تاندون های باز کننده و دور کننده شست دچار التهاب شده که این التهاب سبب دردناک شدن حرکات تاندون در غلاف خود و بروز درد و ناراحتی در مچ دست می شود.این بیماری سبب درد و محدودیت حرکتی در ناحیه مچ دست می شود.سندرم دکرون به عنوان یکی از شایع ترین تاندونیت های مچ دست در افراد ورزشکار شناخته می شود.
سندروم دکرون به نام جراح سوئیسی فریتز دکرون نامگذاری شد که اولین بار در سال 1895 این بیماری را شناسایی کرد. دردناک شدن حرکات دست بخصوص هنگام حرکت دادن مچ دست مهم ترین مشخصه این بیماری شایع مچ دست است که اغلب در افرادی که با دست خود کارهای تکراری انجام می دهند شایع است.
علائم
شروع علایم معمولا تدریجی است ولی می تواند بدنبال ضربه به شست، بصورت حاد بروز کند.علائم تنوسینویت دکرون عبارتند از:
- درد مچ دست که بیشتر در سطح خارجی مچ دست یعنی در طرفی که شست قرار دارد احساس می شود.
- دردناک شدن حرکات مقاومتی شست و تشدید درد با هرگونه فعالیتی که تاندون های مچ دست را درگیر می شوند مانند چرخاندن دست یا مشت کردن یا گرفتن اجسام
- انتشار درد به قسمت های بالاتر مانند ساعد و بازو
- خشکی و سفتی و کاهش دامنه حرکتی مچ دست
- التهاب و تورم مچ دست
- احساس گیر کردن در انگشت شست موقع حرکت
- شنیده شدن صدا از مچ دست هنگام حرکت دادن آن
علل
تمام تاندونهایی که در پشت مچ دست وجود دارند از طریق یک سیستم شبیه به قرقره به نام غلاف تاندون حرکت میکنند. علاوه بر اینکه خود تاندون ملتهب میشود، این غلاف نیز میتواند ملتهب یا ضخیم شود و باعث درد مچ دست در سمت انگشت شست گردد. دو تاندون که مسئول حرکت انگشت شست هستند از میان یک غلاف عبور میکنند و در معرض تحریک میباشند؛ در این بیماری به علت التهاب ایجاد شده، حرکت تاندون در درون غلاف آن دردناک میشود.
گرچه علت دقیق بیماری دکرون مشخص نشده است ، استفاده بیش از حد مچ دست باعث بروز این بیماری می شود. زمانیکه حرکاتی مانند گرفتن یا فشردن یک شی و چرخش مچ دست را انجام می دهید، از دو تاندون اصلی مفصل مچ دست و ناحیه تحتانی شست استفاده می کنید درصورتیکه این حرکات را بطور مکرر انجام دهید باعث آسیب دیدگی پوشش وپوسته اطراف این تاندون ها می شوید و این امر منجربه گرفتگی ومحدودیت درحرکت تاندون ها میشود .
هرگونه فعالیتی که مستلزم حرکات مکرر دست و مچ در دراز مدت باشد مانند شستشو و چلاندن البسه، دوزندگی، نواختن پیانو، تایپ کردن، بریدن با چاقو، بازی گلف، ورزش های راکتی، بولینگ و همچنین ماهیگیری یا حرکات مکرر سریع مثل فشار دادن، کشیدن و گرفتن و یا بلند کردن نوزاد ممکن است آن را بدتر کند.
سایر علل بروز این بیماری عبارتنداز:
- آسیب دیدگی های مستقیم به مچ دست مانند دررفتگی مچ دست و تاندون ها، که باعث جراحت بافت ها و محدودیت در حرکت تاندون ها و درد شست و مچ دست می شود
- آرتریت التهابی مانند بیماری آرتریت روماتوئید
عوامل خطر ساز
- سن: افرادی که بین سنین 30 تا 50 سال هستند در خطر بروز این اختلال بیشتر از بقیه افراد قرار دارند.
- جنسیت: این عارضه در زنان بیشتر از مردان رخ میدهد.
- بارداری: تغییرات هورمونی که در دوران بارداری و زایمان به وجود می آیند، می توانند از علل به وجود آمدن آن باشند.
- مراقبت از کودک: مادران و پرستاران کودک به دلیل اینکه ازشست خود به عنوان اهرم بارها در روز برای بلندکردن کودک استفاده میکنند دچار بیماری درد شست و مچ می شوند.
- فعالیت: شغل ها و فعالیت هایی که باعث حرکات مکرر مفصل دست و مچ دست میشود، می تواند منجر به بروز بیماری درد مچ دست شود.
عوارض
اگر این بیماری به موقع و به درستی درمان نشود ممکن است حرکت شصت و مچ دست محدود شود و درد به طور دائم و مزمن در دست و مچ باقی بماند .
تشخیص
مانند هر بیماری دیگر، اساس تشخیص بیماری دکرون نیز بر اخذ شرح حال درست و معاینه بالینی است.در معاینه پزشک با وارد آوردن فشار ملایم ، حساسیت ناحیه مچ دست در امتداد انگشت شست را بررسی می کند. معاینه اختصاصی تنوسینوویت دکرون تست فینکل اشتاین است که برای انجام آن ،بیمار انگشت شست را به سمت کف دست خم می کند و انگشتان دیگر را به حالت مشت روی آن قرار می دهد.سپس مچ دست به سمت انگشت کوچک خم می شود.اگر این حرکت باعث درد در مچ دست در امتداد انگشت شست شود،احتمال تاندونیت دکرون وجود دارد.
روش دیگر معاینه اینست که پزشک از بیمار میخواهد شست خود را ابداکت کرده یا به زبان دیگر از بقیه انگشتان دور کند. در همین حال پزشک با دست خود مانع از ابداکت شدن انگشت شست بیمار میشود. سعی بیمار در ابداکت کردن شست بر علیه مقاومت دست پزشک موجب بروز درد در بالای مچ دست میشود.
معمولا پزشک برای تشخیص دقیق بیماری و افتراق آن از سایر بیماری ها مانند سندرم تونل کارپال از روش های تشخیصی کمک می گیرد.در بیماری سندرم تونل کارپال بیماری دچار علائمی همچون خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست ها می شود در حالی که در این بیماری به این شکل نیست.
معمولا برای تشخیص این عارضه، نیاز به تصویربرداری یا روشهای تشخیصی تکمیلی مثل نوار عصب و عضله وجود ندارد و فقط در صورت صلاحدید پزشک و شک به بیماری های دیگر مثل سندرم تونل کارپال (CTS) انجام می گیرند.
درمان
هدف از درمان تنوسینویت دکرون ، کاهش التهاب، حفظ حرکت در انگشت شست و جلوگیری از عود می باشد. اگر درمان سریع شروع شود ، معمولا در عرض ۴ تا ۶ هفته بهبودی حاصل می شود. اگر بیماری دکورون ، به علت حاملگی رخ داده باشد احتمالا با خاتمه حاملگی یا پایان یافتن شیر دهی ، مرتفع خواهد شد.
درمان غیر جراحی
- استراحت : در گام اول بیمار باید میزان فعالیت با مچ دست خود را کاهش داده و از انجام هرگونه فعالیتی که سبب تشدید درد و ناراحتی می شود بپرهیزد.
- دارو : استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و یا ناپروکسن که میتواند التهاب را کم کند .
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی بهترین و موثرترین درمان بیماری دکرون است. فیزیوتراپی با درمانهای دستی،حرکات اصلاحی و مدالیته های کاهنده درد و التهاب نقش بسزایی در روند درمانی دارد. درمانهای فیزیوتراپی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرما و سرما درمانی: استفاده از کیسه گرم و یا اعمال یخ به منطقه آسیب دیده (به صلاحدید متخصص)بر روی ناحیه درد ناک میتواند مفید باشد .
- بریس یا اسپلینت: استفاده از بریس یا اسپلینت برای بی تحرک نگهداشتن شست و مچ دست و استراحت دادن این ناحیه موجب کاهش اصطکاک تاندون در داخل غلاف و همچنین کاهش درد و تورم می شود.
- شاک ویو تراپی : شاک ویو تراپی با استفاده از امواج صوتی پر انرژی متابولیسم را تحریک کرده و گردش جریان خون را بهبود میبخشند در نتیجه بافت آسیبدیده به تدریج بازسازی شده و بهبود مییابد.
- تمرین درمانی: تمرینات ورزشی که توسط فیزیوتراپیست تجویز می شود شامل تمرینات کششی و تقویتی بوده و به بهبود شرایط مچ دست ، کاهش درد ، افزایش قدرت و انعطاف پذیری مچ دست کمک می کند .
- درمان دستی، ماساژ بافت نرم، الکتروتراپی تنس، اولتراسوند، لیزر پرتوان و سوزن خشک
- تزریق کورتون: اگر پیشرفت زیاد باشد و این روش ها نتوانند مشکل بیمار را برطرف سازند، از بهترین درمانهای آن تزریق کورتیکواسترئید در محل التهاب میباشد. در صورتیکه درمان در6هفته ابتدائی بروز علائم بیماری آغاز شود. اکثر افراد بعد از تزریق کورتیکواسترئید به صورت کامل ریکاوری و احیا می شوند و اغلب با اولین تزریق بهبود میابند.
- تزریق پلاسما غنی از پلاکت (PRP): تزریق پی آر پی (PRP) یکی از روش های درمانی موثر می باشد. در این روش پلاکت های غلیظ شده تهیه شده که حاوی فاکتورهای رشد سلولی هستند و تزریق آنها در محیط موجب جلوگیری از تخریب بافتی و ترمیم می گردد.
درمان جراحی
جراحی قبل از سال ۱۹۵۰، درمان اصلی بحساب می آمد ولی در حال حاضر تنها در صورتی که روش های محافظه کارانه نتوانند کمکی به بهبود شرایط بیمار بکنند جراحی با برش برروی غلاف تاندون انجام می گیردو فشار از روی تاندون برداشته می شود.
اولین گام در جراحی، ایجاد یک برش کوچک در امتداد انگشت شست است. جراح بافتهای دیگر را کنار میزند تا به تونل و تاندونها برسد. یک برش در سقف یا بالای تونل ایجاد میشود تا تونل باز شود. درنتیجه برای حرکت آزادانه تاندونها فضای بیشتری ایجاد خواهد شد.
برنامه توانبخشی بعد از عمل جراحی آغاز خواهد شد. بازیابی کامل ممکن است چند ماه طول بکشد. بعد از انجام جراحی به فیزیواتراپیست معرفی خواهید شد. احتمالاً باید به مدت 6 تا 8 هفته در جلسات درمانی فیزیوتراپی شرکت نمایید.